සිංහලෙන් බෝධිසත්වයා යන්නට ස්ත්‍රී ලිංග පදයක් නැත.. නමුත් මහායානයට අනුව ස්ත්‍රීලිංග බෝධිසත්වයන් සිටී. ආරම්භ කරන්නට යන කතිකාවතට ඉහත වැකිදෙක අදාල නොවුනත් අදාල විය හැකියි සිතා එම වදන් දෙකෙන් ආරම්භ කරමි. සීගිරිය කාශ්‍යප විසින් තනවා ඇතැයි කියනු ලැබේ. එහි සීගිරි චිත්‍ර ඇත. එහි කැටපත් පවුරක් ඇත. විශලේෂණය ඇරඹෙන්නේ එතැනින්ය. කැටපත් පවුරට ස්ත්‍රින් කවි ලියා නැතිද? පැනයක් ලෙස එය නැගුවහොත් එයට පිලිතුරු ලෙස මෙම ලිපිය ආරම්භ කරමි.
කැටපත් පවුරට ලියා ඇති කවි වලින් හඳුනාගෙන ඇති පරිදි ස්ත්‍රින් සත්දෙනෙකු කවි ලියා ඇත. ඔවුන් නම් වශයෙන් ගත් කල පහත පරිදි වේ.
- දේවා හෙවත් මහමත අඹු - 152 කවිය
- දයාල් බතී - 122 කවිය
- නාල් - 543 කවිය
- සෙත් බතී - 400 කවිය
- ණිදලු මිහිදී අඹු - 41 කවිය
- සෙවි කලී - 247 කවිය
- සෙලු අඹු - 681 කවිය
මහමත් අම්බු දෙවාමි,
මන මෙසි නැගි බෙයන්ද්හි ලොරැසි යොවනක් මැයි,
අති මුතු වැල ගත බැලුමැ සෙපත අපහය ගත.
මුව ඇස් ඇති සීගිරි රූමතියන් මා තුල කෝපය ඇතිකරවයි.
මුතු වැලක් අතින් ගත් ඈ ඒතරම් රූමත්ය,
ඇය අප හා රූපයට තරඟ වැදී ඇත.
(152 කවිය - දේවා හෙවත් මහමත අඹු )
මහනෙලබර වරල ගෙල හුණු පිහිරල රසන්,
ඇදිනි තමා මෙබැලුම වෙනක වී අප නුයුනග තා.
මහනෙල් මලින් ගැවසුන ඔබේ වරලස ද
ඔබේ ඇස්කොන් බැල්මද අප හා තරඟ කරයි..
(41 කවිය - ණිදලු මිහිදඹු)
පරණවිතානයන් කියනා අන්දමට එකල ලියන්ද බොහෝවිට සිය ස්වාමියාගේ නම භාවිතා කර ඇත. මෙය බොහෝ වංශවත් පවුල්වල සිදුවී ඇත. ඒ අනුව දේවා හෙවත් මහමත අඹු යන්න මහමත නම් පුද්ගලයාගේ අඹු වූ දේවා ඉහත පලමු කවිය ලියා ඇතැයි සැක පහල කල හැක. එසේම ණිදලු අඹු, සෙලු අඹු යනු විවාහක කාන්තාවන් බවත් අන් කාන්තාවන් අවිවාහක විය හැකි බවටද උපකල්නයකට එලඹිය හැක. වැදගත් වන්නේ මෙයය එනම් එකල කාන්තාවෝද කැටපත් පවුරේ කවිලියා ඇති බවය.
ලියා එව්වේ – ආගන්තුකයා | Stranger විසින්.
